Kanser, modern çağın en yaygın ve ölümcül hastalıklarından biri olarak her geçen gün daha fazla insanı etkilemeye devam ediyor.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun 2023 yılı verilerine göre, kanser hastalıkları, dolaşım sistemi rahatsızlıklarından sonra en sık görülen ölüm nedenleri arasında yer alıyor. Ancak uzmanlar, kanserin değiştirilebilir risklerini ortadan kaldırdıkça belli bir ölçüde önlenebilir bir hastalık olduğuna dikkat çekiyor.
Kanserin genetik ve çevresel nedenlerle ortaya çıktığını belirten Beslenme ve Diyetik Uzmanı Dr. Zeynep Güler Yenipınar, genetik faktörler etkili olsa da kanserin yüzde 90-95 oranında çevresel faktörlerden kaynaklandığını ifade etti.
Yenipınar, "Tütün kullanımı, alkol tüketimi, obezite, sağlıksız beslenme alışkanlıkları ve zararlı kimyasallara maruz kalma gibi faktörler, kanser oluşumunda başlıca etkenler arasında yer alıyor. Bu nedenle bireylerin yaşam tarzlarında yapacakları küçük ama etkili değişikliklerle kanser riskini ciddi şekilde azaltmaları mümkün." dedi.
"Obezite birçok kanser türü için ciddi bir risk faktörü oluşturuyor"
Beslenme alışkanlıklarının kanser riskini doğrudan etkilediğini vurgulayan Yenipınar,"Sağlıklı ve dengeli beslenmenin kanserden korunmada en etkili yöntemlerden biri. Sebze ve meyve tüketimi, vücudu zararlı serbest radikallerden koruyan antioksidanlar içerir ve kanser riskini azaltır. Bunun aksine, işlenmiş gıdalar, katkı maddeleri ve rafine şeker içeren yiyecekler, kansere neden olabilecek risk faktörlerini artırır. Düzenli fiziksel aktivitenin kanser riskini azaltmada etkili bir yoldur. Obezite birçok kanser türü için ciddi bir risk faktörü oluşturuyor. Obezite, özellikle meme, kolon, böbrek ve rahim kanseri riskini artırır. Düzenli egzersiz yapmak ve sağlıklı bir kiloyu korumak, bağışıklık sistemini güçlendirerek kanserden korunmada etkili olabilir." diye konuştu.
"Düzenli sağlık kontrolleri önemli"
Kanserden korunmada erken tanının büyük öneme sahip olduğunu aktaran Yenipınar, "Düzenli sağlık kontrolleri ihmal edilmemeli. Kanserin erken evrelerinde teşhis edilmesi, tedavi sürecini kolaylaştırır ve başarı oranını artırır. Kadınların meme kanseri için düzenli mamografi çektirmesi, rahim ağzı kanseri için smear testlerini yaptırması son derece önemlidir. Erkeklerde ise prostat kanseri taramaları ihmal edilmemelidir." şeklinde konuştu.
"Sağlıklı beslenme kanserden korunmada anahtar rol oynuyor"
Sağlıksız pişirme yöntemlerinin de kansere zemin hazırladığını ifade eden Yenipınar, "Kömür ateşinde pişirme ve kızartma gibi yöntemlerin zararlı kimyasalların ortaya çıkmasına neden olur. Daha sağlıklı pişirme yöntemlerini tercih ederek hem besin değerlerini koruyabilir hem de kanser riskini azaltabilirsiniz." dedi.
"Fiziksel aktivite ve sağlıklı kilo kontrolü hayati öneme sahip"
Egzersizin yalnızca fiziksel sağlık değil, aynı zamanda psikolojik sağlık için de önemli olduğunu ifade eden Yenipınar, stresin kanser üzerindeki etkisine de dikkat çekti. “Stres, bağışıklık sistemini zayıflatarak kanser oluşumuna zemin hazırlayabilir. Düzenli egzersiz yapmak ve meditasyon gibi gevşeme teknikleriyle stresi kontrol altına almak hem ruhsal hem de fiziksel sağlığınızı korumanıza yardımcı olur." diye konuştu. (İLKHA)