Kullanımı günden güne artan elektronik sigaranın insan sağlığına zararı ve bağımlılık düzeyi hakkında konuşan Dicle Üniversitesi Bağımlılıkla Mücadele Merkezi Müdürü ve Psikiyatri Anabilim Dalı Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Abdullah Atlı, elektronik sigaranın normal sigara gibi bağımlılık yaptığını belirtirken akciğer kanseri başta olmak üzere birçok hastalığa da neden olduğuna vurgu yaptı.
Sigaranın insanlık tarihi kadar eski bir madde olduğunu ve bağımlılık yapıcı maddelerin başında geldiğini ifade eden Atlı, dünyada bağımlılık yapıcı maddelerin çoğunun yasal olmazken sigaranın birçok ülkede legal olarak kullanılabildiğine dikkat çekti.
Abdullah Atlı
"Elektronik sigarada nikotinin küçük partiküllere ayrılması akciğerlere daha kötü zarar verir"
Türkiye'de son yıllarda sigarayla ilgili birçok yasak getirildiğini aktaran Atlı, "Otobüs duraklarında dahi sigara içmenin yasak olduğunu biliyoruz. Ancak maalesef kafe, kahvehane dediğimiz kapalı ortamlarda sigaralar içiliyor ve içmeyenlerde de pasif içici olarak birçok zarar görüyoruz. Son yasal düzenlemelerle çok güzel adımlar atıldı. Bu yasal adımlardan sonra birçok sigara bağımlısı bu yasakları kısmen delmek için elektronik sigaraya başvuruyor. 'Elektronik sigaraya sigarayı bırakmak için başvuruyoruz' diyenler de oluyor ama tıbbi olarak hiçbir geçerliliği yok. Elektronik sigara fiziki olarak daha temiz içmek amaçlı kullanılıyor. Bu anlamda olay biraz masumlaştırılıyor ve bir madde masumlaştırılınca da küçük yaşta kullanımı da artıyor. Halbuki bir madde ne kadar erken yaşta kullanılırsa o kadar ağır bağımlı olunur." dedi.
Bağımlılık yapan maddelerin farklı şekillerde isimlendirilerek masumlaştırılmaya çalışıldığına dikkat çeken Atlı, "Diyarbakır bölgemizde esrara 'derman' diyorlar. Kesinlikle bu tabirleri kullanmamak lazım. Esrarda THC denilen madde şizofren yapar ve bağımlılık yapar. Aynı şey sigara için de geçerli. Elektronik sigarada en az normal sigara gibi ağızdan akciğerin en derinlerine kadar solunum yollarına zarar verir. Hatta normal sigarada görünmeyip elektronik sigarada görünen 'Evali Sendromu' olarak adlandırılan nikotinin daha küçük partiküllere ayrılması akciğerlere daha kötü zarar vererek akciğer kanseri ve iltihabına yol açar." ifadelerini kullandı.
"Normal ile elektronik sigara arasında bir fark olmadığı gibi psikiyatrik ve bağımlılık açısından da bir fark yoktur"
Sigaranın sağlığa zararlarına değinen Atlı, özellikle elektronik sigara hususunda gençlere hitap ederek şunları söyledi:
"Sigara sadece solunum yollarına zarar vermez, saç telinden ayak tırnaklarına kadar zarar verir. Çünkü sigara damar yapısını bozar. Mesela ayakların kesilmesine kadar giden 'Burger Sendromu' sadece sigarayla tetikleniyor. Burada normal ile elektronik sigara arasında bir fark olmadığı gibi psikiyatrik ve bağımlılık açısından da bir fark yok. Normal sigara nasıl bağımlılık yapıyorsa elektronik sigara da aynı şekilde bağımlılık yapmaktadır. Bu konuda özellikle gençlerimizi uyarıyorum: Dikkatli olalım. Elektronik sigara normali kadar zararlı, hatta bazı durumlarda daha da öteye geçiyor. Fakat bir kısım insanımız olayı masumlaştırıp gençlerimize zarar veriyor."
"Çocuklarımız ve gençlerimiz önce elektronik, sonra normal sigaraya özendiriliyor"
Sigaranın içilmesinin yasak olduğu her ortamda yasal olarak elektronik sigaranın içilmesinin de yasak olduğunu hatırlatan Atlı, "Yıllar boyu okul önündeki büfe ve bakkallarda satılan tane sigaralarla gençlerimiz ağır bağımlı oldu, sigarayı bırakmaları kat be kat zorlaştı. Aynı şekilde elektronik sigara ile ilgili de yalan-yanlış spekülatif haberler, paylaşımlar yapılıyor. Buna dikkat edelim. 'Bir şey olmaz' denilse de elektronik sigara içenlerde vücutta beyin kanaması, kalp krizi, ayak kesilmesi, avellis sendromu gibi daha tehlikeli durumlarla karşılaşılmaktadır. Elektronik sigara normal sigaradan daha fazla zarar veriyor. Çocuklarımız ve gençlerimiz önce elektronik, sonra normal sigaraya özendiriliyor. Türkiye'de sigara kullanım oranı erkeklerde yüzde 50-60, kadınlarda ise 40 civarındadır. Genel toplamda her 2 kişiden birinin sigara içtiği tahmin ediliyor." şeklinde konuştu.
Sigarayı bırakmanın tedavi yöntem ve süreçleri hakkında bilgi veren Atlı, son olarak şu ifadelere yer verdi:
"Sigarayı bırakma tedavilerinde yerine koyma tedavisi var. Tedavide sakız ve bant dediğimiz hap türüne oluşturup ağızdan mideye gidecek şekilde nikotin veriyoruz. Sigarayı aniden bırakılınca nikotin yoksunluğu oluyor. Onun önüne geçmek için 3 aylık bir periyotta nikotini yayıyoruz ve her geçen hafta dozunu azalta azalta sigarayı kestiriyoruz. Nikotin replasman tedavisi, bilimsel bir tedavidir. Elektronik sigarayla eş değer bir tedavi değildir. Halk arasında yanlış bir algı var. Yerine koyma tedavisi gibi görülüyor, kesinlikle öyle bir durum değildir." (İLKHA)
