Etlerin hava almayan kaplarda, vakum paketleme, streç film, sızdırmaz poşetler kullanılarak saklanabileceğini kaydeden uzmanlar, etlerin, 6 ay ila 1 yıla kadar dondurucuda saklanabileceğini kaydediyor.
Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümünden Öğr. Gör. Hatice Nurseda Hatunoğlu, Kurban Bayramı'nda etin uygun saklanma ve tüketilme yöntemlerini anlatarak, hijyen ve güvenlik konularında önemli uyarılarda bulundu.
Oda sıcaklığında bekletilmemeli ve hemen buzdolabına konulmalı
Kurban Bayramı'nda kesilen etin uygun bir şekilde muhafaza edilmesi oldukça önemli olduğunu dile getiren Hatunoğlu, "Etler, hijyenik bir şekilde porsiyonlara ayrılarak temiz kaplara konulmalı. Oda sıcaklığında bekletilmemeli ve hemen buzdolabına konulmalı. Kurban eti tüketilmeden önce ölüm katılığının geçmesi için yaklaşık 24 saat buzdolabında bekletilmeli. Bu süre, etin lezzet ve aroma açısından daha iyi bir tat sunmasına yardımcı olacaktır." dedi.
Etler, çiğ sebze meyve gibi diğer besinlerle temastan kaçınılmalı
Kurban etinin saklanacağı kap ve kullanılan kesme araçlarının temizliğine de dikkat edilmesi gerektiğini kaydeden Hatunoğlu, "Hava almayacak şekilde saklama poşetleri veya streç filmleri ile paketlenmeli, oda sıcaklığında bekletilmemelidir. Eğer et 2-3 gün içinde tüketilecekse buzdolabında kalabilir ancak uzun süreli saklama için derin dondurucular uygundur. Derin dondurucuda saklanacaksa etin hava almayan, sızdırmaz ambalajlarda dondurulması önemlidir. Dondurma işleminde küçük porsiyonlara ayrılıp dondurulabilir. Derin dondurucuda 6-12 ay arası saklanabilir, ancak lezzet ve kalitede azalma görülebilir. Bulaş durumunu önlemek için kesinlikle çiğ sebze meyve gibi diğer besinlerle temastan kaçınılmalıdır. Ayrıca herhangi bir bozulma durumunun önüne geçmek için etin kokusu kontrol edilmelidir." diye bilgi verdi.
Etler 6-24 saat arasında dinlendirilmeli
Kesim sonrası etin dinlendirilmesi etin daha yumuşak, daha lezzetli ve renginin daha koyu olmasına yardımcı olduğunu da söyleyen Öğr. Gör. Hatice Nurseda Hatunoğlu, şöyle devam etti:
"Bu süreçte etin lifleri gevşer ve suyunun dağılması sağlanır. Ayrıca dinlendirme süreci, etin daha kolay ve düzgün bir şekilde kesilmesine de yardımcı olur. Dinlendirme süresi, etin büyüklüğüne ve türüne göre değişmekle birlikte 6-24 saat arasında değişir."
Bir yıla kadar dondurucuda saklanabilir
Etin buzdolabında 1- 2 gün arasında taze kalarak saklanabildiğini kaydeden Hatunoğlu, "Etler, 6 ay ila 1 yıla kadar dondurucuda saklanabilir. Saklama süresi, etin türüne, kesim şekline ve dondurucunun sıcaklığına bağlı olarak değişebilir." dedi.
Hava almayan kaplarda saklanan etler hızlı bozulmuyor
Etlerin nasıl saklanması gerektiği konusunda da bilgi veren Hatunoğlu, "Etler, hava almayan kaplarda saklanmalıdır. Bu sayede etin hızlı bir şekilde bozulmasının önüne geçilir. Vakum paketleme, streç film, sızdırmaz poşetler kullanılabilir. Et, saklama kaplarına veya ambalajlara konulmadan önce uygun porsiyonlara bölünmelidir. Böylece sadece ihtiyaç duyulan miktar alınır."
Et bir kez çözüldükten sonra, tekrar dondurulmamalı
Donmuş etin çözdürülmesinde en iyi yöntemlerden birinin buzdolabında çözdürme işlemi olduğuna dikkat çeken Hatunoğlu, "Diğer besinlere temas etmeyecek şekilde yavaşça çözdürülmelidir. Bu yöntem, etin tazeliğini ve besin değerini korumaya yardımcıdır. Eğer hızlı bir çözdürme gerekiyorsa et, sızdırmaz bir poşete koyularak akan soğuk su altında çözdürülebilir. Mikrodalga fırın da hızlı bir çözüm sağlayabilir ancak dikkatli olunmalıdır. Çünkü etin bazı kısımları çözünmeden diğerleri pişebilir. Oda sıcaklığında çözdürme işlemi ise mikroorganizma üremesi açısından uygun değildir. Et bir kez çözüldükten sonra, tekrar dondurulması mikroorganizma ve bakteri oluşumunu artırabilir. Bu nedenle, çözüldükten sonra etin tüketilmesi veya pişirilmesi tercih edilmelidir." diye uyarıda bulundu.
Etler kesimden hemen sonra pişirilmek için uygun değil
Kurban etinin hemen tüketilmesinin sağlık açısından doğru olup olmadığı konusunda da bilgi veren Hatice Nurseda Hatunoğlu, şunları dile getirdi:
"Etin taze olması oldukça önemlidir. Hazırlama ve pişirme aşamalarında hijyene dikkat edilmelidir. Ayrıca etin tam pişirilmesine de dikkat edilmelidir. İç kısmının sıcaklığı en az 70 derece olmalıdır. Diğer besinlerle temas etmemesine çok dikkat edilmelidir. Bulaş riskini azaltmak için ayrı kesme tahtaları ve ekipmanlar kullanılmalıdır.
Etler kesimden hemen sonra pişirilmek için uygun değildir. Etler yeni kesildiğinde Rigor Mortis (ölüm sertliği) denilen katılaşma süreci yaşanır. Rigor Mortis, kaslardaki biyokimyasal değişmelerden kaynaklanan ve ete sertlik veren bir reaksiyondur. Bu sürecin gerçekleşmesi için etin yaşına bağlı olarak 6-24 saatlik bir süre geçmesi gerekir. Böylece et daha yumuşak ve lezzetli olur. Ayrıca kesim ve işleme sırasında hijyen kurallarına uyulmamışsa veya et doğru şekilde saklanmamışsa, hemen tüketmek yerine daha fazla hazırlık yapmak daha güvenlidir."
Et hemen tüketilecekse piştikten sonra biraz dinlenmeye bırakılmalı
Taze etin hemen pişirilip tüketilmesiyle ilgili ise Hatunoğlu, şu önerilerde bulundu:
"Hijyen kurallarına dikkat edilmeli, uygun pişirme yöntemleri seçilmelidir. Et piştikten sonra biraz dinlenmeye bırakılması etin daha sulu ve lezzetli olmasına yardımcı olur. Dinlenme süresi etin türüne ve kesimine bağlı olarak değişebilir, ancak genellikle 5-10 dakika arasında olmalıdır. Ayrıca etin, sebzelerle birlikte servisi yemeğin besin değerini ve lezzetini arttırır.
Et tüketirken hangi pişirme yöntemleri tercih edilmeli?
Hatunoğlu, et tüketirken ızgara, fırında pişirme, tava veya tencerede pişirme, haşlama yöntemleri kullanılabileceğini ifade ederek, "Bağ dokusu daha fazla olan sert etlerin haşlama yöntemi, bağ dokusu az olan yumuşak etlerin ise ızgara yöntemi kullanılarak pişirilmesi daha uygundur." dedi.
Kesim sırasında ve sonrasında hijyen kurallarına uyulması konusunda ise Hatunoğlu, "Eğer hijyen kurallarına uyulmazsa besin güvenliği tehlikeye girer ve çeşitli hastalıklara neden olabilir. Bu nedenle çapraz bulaşmaya da dikkat etmek oldukça önemlidir." diye konuştu.
Çiğ ete dokunduktan sonra başka bir yere temas edilmemeli
Gıda zehirlenmelerine karşı alınması gereken önlemlere de işaret eden Hatunoğlu, "Etin hazırlanmasında kullanılan tüm araç gereçlerin hijyenine dikkat edilmeli. Ayrı kesme tahtaları ve bıçaklar kullanılmalı. Kişisel hijyen de oldukça önemli. Eller sık sık yıkanmalı, çiğ ete dokunduktan sonra başka bir yere temas edilmemeli. Etin iyice pişirilmesine dikkat edilmeli, iç sıcaklık en az 70 derece olmalı. Soğuk zincirin korunmasına dikkat edilmeli, buzdolabının sıcaklığı 4 derece ve altında, dondurucunun sıcaklığı -18 derece ve altında olmalı." dedi.
Atıkların uygun şekilde uzaklaştırılmasına dikkat edilmeli
Hatunoğlu, "Kesim yerlerinde, kullanılan ekipmanların temizliğine ve kişisel hijyene, porsiyonlamaya ve kesim sonrası oluşan atıkların uygun şekilde imha edilmesine dikkat edilmelidir. Benzer şekilde evde de etin hazırlanmasında kullanılan ekipmanların temizliğine ve el hijyenine, saklama koşullarına, sıcaklık kontrolüne ve atıkların uygun şekilde uzaklaştırılmasına dikkat edilmelidir." diye sözlerini tamamladı. (İLKHA)
